“Vallen veroorzaakt vaak een kettingreactie van problemen.”
Specialistisch verpleegkundige op de afdeling Geriatrie José de Roo is gespecialiseerd in valpreventie bij ouderen. Valpartijen voorkomen is belangrijk. Elke 4 minuten belandt er namelijk in Nederland een oudere op de spoedeisende hulp na een val.
José: “Een val kan veel verschillende oorzaken hebben. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het gebruik van bepaalde medicatie, incontinentie, valangst of dementie. Een valpartij veroorzaakt vaak een kettingreactie van problemen. Als iemand bijvoorbeeld thuis struikelt over een kleedje op de vloer, zijn heup breekt, naar het ziekenhuis moet, allerlei complicaties krijgt zoals een delier (acute verwardheid) of longontsteking met alle gevolgen van dien, komt een patiënt vaak niet meer terug op het gezondheidsniveau van daarvoor. Het beïnvloedt de kwaliteit van leven daardoor flink. Een eerste val leidt vaak tot een neerwaartse spiraal van letsel, verminderde mobiliteit, sociaal isolement, verslechterde voeding en meer vallen.
Hersenletsel
Gelukkig is er steeds meer aandacht voor valpreventie. Dat komt omdat vallen ernstig is en veel complicaties geeft. Mensen verliezen veel functionaliteiten en kunnen bijvoorbeeld niet langer thuis wonen. Ruim 6000 mensen per jaar sterven zelfs als gevolg van een val. En één op de vijf valongelukken veroorzaakt hersenletsel. Als we dat kunnen voorkomen levert dat enorme winst op in de kwaliteit van leven en besparen we bovendien veel kosten. Met de huidige druk op de zorg vanwege de toename van het aantal ouderen is dat een absolute noodzaak.
Vroege signalering is heel belangrijk om valongelukken te voorkomen en verminderen. Mijn advies aan alle gezonde ouderen is dan ook: hoe eerder je begint met valpreventie, hoe beter. Mensen kunnen zelf heel veel doen, bijvoorbeeld: een goede bril en gehoorapparaat dragen, stevige schoenen aantrekken, goed eten om niet ondervoed te raken en vooral ook blijven bewegen.
Aan de bel trekken
Wanneer de gezondheid of het verstandelijk vermogen achteruit gaat, is het belangrijk om bewust te zijn van valrisico’s. Want stel dat je een blaasontsteking hebt, je voelt je niet lekker, je raakt duizelig of in de war, dan zijn dat de momenten waarop het sneller misgaat. Op tijd aan de bel trekken bij de huisarts of de thuiszorg is dan heel verstandig. Bij patiënten in het ziekenhuis boven de 70 jaar wordt bij opname standaard naar het valrisico gekeken en geven we advies op maat.
Preventieprogramma’s
Ouderen kunnen ook na advies van de huisarts, fysiotherapeut of verpleegkundige deelnemen aan een van de drie erkende landelijke preventieprogramma’s met het doel om valongevallen te voorkomen. De kans dat ouderen op de been te blijven, wordt daarmee aanzienlijk vergroot. De naam van deze programma’s zijn: In balans, Otago en Vallen verleden tijd. U kunt via de website veiligheid.nl de locaties bij u in de buurt vinden. Vaak is dat bij een fysiotherapiepraktijk. Voor meer informatie kunt u rechtstreeks met de praktijk contact opnemen. Deze preventieve programma’s kunnen soms (voor een deel) vergoed worden vanuit het de zorgverzekering. Dit kunt u controleren in de polisvoorwaarden of door te bellen met de klantenservice van uw zorgverzekeraar.”