Foto en ontwerp: SILO
In ons hele ziekenhuis zie je wanden met vissen, potloden, boodschappenmandjes, molens, biscuitjes en Zaanse huisjes. Allemaal elementen uit de Zaanse geschiedenis. Die komen terug in de immense lijntekening in de hal. Als je goed kijkt, zie dat het totaal een liggende vrouw voorstelt. Zij representeert het menselijk lichaam: dat staat natuurlijk centraal in ons ziekenhuis. Als je beter kijkt, zie je allerlei elementen uit het Zaans cultureel erfgoed terugkomen:
Haar haren verbeelden de zee waar Zaankanters op walvissen joegen. Vanaf het begin van de 17e eeuw waren de inwoners van de Zaanstreek actief in de walvisjacht. Door het vet van een walvis in te koken maakten ze walvistraan. Walvistraan werd vooral gebruikt als lampolie, maar ook als smeermiddel en bij het maken van zeep en kaarsen.
Haar hand en voet bestaan uit de Zaanse hout- en scheepsbouw.
Haar maag is de Zaanse krukas. In de 15e en 16e eeuw konden de kleine boerenwerfjes in de Zaanstreek moeilijk concurreren met werven uit de steden. In 1592 combineerde Cornelis Corneliszoon van Uitgeest de krukas met de windmolen. Zo ontstond de eerste houtzaagmolen. Hierdoor werd zagen goedkoper en sneller. Houtzagersgilden in steden als Amsterdam en Hoorn hielden de bouw van
innovatieve houtzaagmolens tegen. De Zaanstreek was platteland en daar bestonden geen gilden met regels. Zo konden ze een innovatie toepassen en deze houtzaagmolens met krukas bouwen. Binnen twintig jaar hadden de Zaanse scheepsbouwers de meeste werven uit Amsterdam weggeconcurreerd.
In haar buik zie je fabrieksradars: de darmen verbeelden als lopende banden de bekende Zaanse voedselindustrieën: winkelmandjes met producten van Albert Heijn, Lassie en Verkade.
Haar been refereert aan het industrieel erfgoed aan de Zaan. De architect liet zich inspireren door het Lassie gebouw. Als je ons nieuwe gebouw en de Lassie fabriek naast elkaar ziet zie je meteen de overeenkomst. In de lijntekening is dat subtiel herhaald.
Deze elementen komen terug op alle verdiepingen. Zo staat de eerste verdieping in het teken van de walvisvaart en vind je daar vissen, zeevogels en andere zeedieren op de muur. Op de verdieping van de kantoren, vind je talloze potloodjes op de ramen (Bruynzeel). Zo helpen de tekeningen als oriëntatie- en herkenningspunt, om te onthouden waar je bent.
Bureau Silo ontwierp deze tekeningen. Inmiddels hebben zij hiervoor internationaal veel prijzen ontvangen, waaronder de Oscar van de ontwerpprijzen (de golden cube).
Zaans Medisch Centrum - Spatial graphics from SILO AGENCY on Vimeo.
X